Opasno mijenjati naziv jezika bošnjačkog naroda u "bosanski"

“Bosanski jezik” nema naučno uporište

10.10.2023.

Profesor na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu Milanka Babić izjavila je da ne vidi nikakav razlog da se mijenja naziv jezika bošnjačkog naroda u “bosanski”, budući da nema naučnog uporišta za to.

“Nazivi jezika u bivšoj Jugoslaviji ne potvrđuju postojanje posebnih lingvističkih jezika, i to su isključivo nazivi uslovljeni i nastali na osnovu političkih težnji tih naroda koji imenuju jezik kako bi u njemu potvrdili sopstveni identitet, kako bi im se jezik u kome su stvarno stvarali sopstvene kulture od kada postoji pismenost u okviru srpskog jezika zvao i smatrao drugačijim”- rekla je Babićeva.

Komentarišući nacrt zakona za izmjenu Zakona o službenoj upotrebi službenih jezika u Republici Srpskoj koji su danas predstavili poslanici u Narodnoj skupštini Ramiz Salkić i Amir Hurtić, Babićeva je naglasila da sa aspekta nauke “bosanski jezik” ne postoji.

“Onog trenutka kada meni kao govorniku srpskog jezika bude potreban prevodilac da pročitam gramatiku jezika koja je imenovana kao gramatika bosanskog jezika i kada u njoj bude pisalo nešto što nema u gramatici srpskog jezika smatraću da `bosanski jezik` naučno postoji”- istakla je Babićeva.

Ona je dodala da ne spori pravnu regulativu koja reguliše naziv jezika kod Bošnjaka, kao ni njihove težnje.

“S druge strane, ne želim niti sporim pravnu regulativu koja reguliše naziv jezika Bošnjaka u okviru srpskog jezika u Republike Srpske, dakle u institucionalnom prostoru Republike Srpske u čijem je Ustavu jezik koji Bošnjaci imenuju `bosanskim` određen kao jezik bošnjačkog naroda”- naglasila je Babićeva.

Ona je konstatovala da ne vidi nikakav razlog da se ta nomenklatura mijenja.

“Međutim, prosto može da se poštuje politička činjenica da Bošnjaci žele da jezik kojim svi govorimo imenuju drukčijim imenom. Ali, ako ćemo govoriti o nekim `različitim` jezicima, onda je neophodno dozvoliti da se `u prevodu` srpski jezik Bošnjaka naziva jezikom bošnjačkog naroda”- rekla je Babićeva.

Navodeći da takvih prevoda naziva jezika ima i kod drugih, Babićeva je spomenula slovenački jezik koji Hrvati i Bošnjaci nazivaju slovenskim, dok srpski jezik pravi terminološku raziliku slovenskog kao opšteslovenskog jezika i slovenačkog kao jezika Slovenaca.

“I nikada se Slovenci nisu pobunili zbog takvog naziva jezika. U krajnjem ni njemački jezik ne prevodimo u originalu, nego ga nazivamo njemačkim jezikom”- dodala je Babićeva.

Ona je ukazala na to da naziv “bosanski jezik” u BiH stvara veliki problem kod govornika i pripadnika drugih naroda, posebno Srba, zbog raznih pokušaja otimanja srpskog jezika i ćirilice.

Babićeva je podsjetila na Austrougarsku, koja je svojedobno srpski jezik i ćirilicu smatrala borbenim sredstvom i u BiH uvela naziv “bosanski jezik”, ali ga je ubrzo ukinula.

“U kontekstu u kojem živimo u zajedničkoj državi taj termin ima konotaciju državnog jezika”- upozorila je Babićeva.

Ističući da u BiH postoje srpski narod i srpski jezik, te da “bosanski jezik” ne može biti državni jezik, ona je rekla da zato taj termin nije prihvatljiv u BiH.

“Zato smatram da opisni naziv koji postoji u Ustavu ne vrijeđa ničija osjećanja i da je potpuno adekvatan. Na kraju krajeva, njegov je tvorac jedan visoki predstavnik, a ako Bošnjaci ne vjeruju visokom predstavniku, kome onda da vjeruju?”- upitala Babićeva.

Poslanici u Narodnoj skupštini Republike Srpske Ramiz Salkić i Amir Hurtić predstavili su danas u Banjaluci nacrt zakona o službenoj upotrebi službenih jezika BiH u Republici Srpskoj kojim se, uz srpski i hrvatski, pominje i “bosanski”.

U Ustavu Republike Srpske navodi se da su službeni jezici – jezik srpskog naroda, jezik bošnjačkog naroda i jezik hrvatskog naroda.

Izvor: SRNA